آداب غذا خوردن ایرانیان را در دوره قاجار علاوه بر مقدمه کتابهای آشپزی، در زمانی که علم مردمشناسی رواج نداشت، بیش از هر جای دیگر باید در سفرنامه غربیها جستجو کرد. آنچنان که دکتر فوریه، پزشک فرانسوی دربار ناصرالدین شاه در خاطراتش مینویسد: «اگر اروپایی مانند ما در ایران در آخر تابستان مسافرت کند از نوشیدن آب یخ لذت خواهد برد ولی چیزی که او را به زحمت خواهد انداخت نبودن قاشق و چنگال و سایر لوازم میز است که اگر احتیاطاً آنها را با خود برنداشته باشد از این حیث به او بد خواهد گذشت به علاوه نشستن بر زمین، برروی پاشنه پا دائماً به رسم عثمانیها یا بر روی زانو به رسم ایرانیان بسیار پر مشقت است.»
فرهاد زعفری محقق غذا و مدرس دانشگاه